Wil je een keizersnede bijwonen, vraagt de gynaecoloog terwijl we in haar kantoor zitten te lunchen vanuit onze broodtrommels. Haar ogen kijken me open en helder aan. Graag, zeg ik! Gaan we dat regelen, zegt ze nuchter.
Deze open gynaecoloog
en ik als doula, praten samen over de zwangerenzorg in het Saxenburgh Medisch Centrum, in de volksmond: het Röpcke Zweers ziekenhuis.
Een papa en mama laten mij meekijken
Ze vindt een papa en mama die mij willen laten meekijken. Weer is er die openheid en ditmaal van ouders die me niet eens kennen. Dat raakt me. Deze ouders hebben al twee kindjes die ook via een keizersnede zijn geboren. Hun derde kindje willen zij ook zo geboren laten worden. Dit omdat bij een vaginale bevalling, het litteken van de vorige keizersnedes kan scheuren en dat kan risico’s voor moeder en kind meebrengen. Over een keizersnede wordt soms licht gedacht maar het is een zware buikoperatie en vraagt niet alleen lichamelijk maar ook emotioneel veel van een vrouw en de baby.
De keizersnede staat in de morgen gepland. Voordat de operatie begint, maak ik kennis met de ouders en bedank ze dat zij mij als doula voort helpen. Daarmee helpen zij ook andere ouders die mij regelmatig vragen hoe het er aan toe kan gaan bij een keizersnede als je aan de andere kant van het doek staat dat meestal tussen de buik en het gezichtsveld van papa en mama gespannen is. Soms zit daar een kijkscherm in, soms niet of laat men op verzoek het doek zakken.
Kraamverpleegkundige wordt tante
Daarna maak ik kennis met de kraamverpleegkundige die ook.. de zus van de moeder is! Zo speciaal dat zij nu hier en straks ook in de OK waar zij weer tante mag worden, erbij is.
We wachten af tot wanneer we de OK vrij is. Maar.. de operatie die daar gaande is, loopt uit. De papa en mama wachten met toenemende spanning af. De mama mag de hele tijd niet eten omdat ze nuchter de operatie in moet. Inmiddels zijn we de middag ingegaan en dan gaat het dan echt gebeuren.
Monddoekje even omdraaien
De moeder wordt alvast in een bed naar de OK gereden en ik kleed me, net als de vader, om in blauwe operatiekleding en witte plastic klompen. Alles gaat nu in rap tempo. Mijn haarstaartje onder de operatiemuts, sieraden af, en het monddoekje knoop ik snel, te snel, om. Je monddoekje even omdraaien, zegt de doorgewinterde gynaecoloog lachend.
Ik lach ook, herstel het, en loop achter de vader aan, de OK in waar de moeder al is. Het moment dat ze hun langverwachte kindje gaan zien, is nu bijna tastbaar.
Ik sta niet naast de ouders als doula maar als toeschouwer met volle zicht op de keizersnede. Zoveel mogelijk neem ik in me op. Voor mezelf, voor de toekomstige ouders die dit willen weten en zo beter voorbereid zijn.
De anesthesist begint onder uitgebreide uitleg, met het nauwkeurig zetten van de ruggenprik terwijl moeder stil voorover zit op de operatietafel. De blaaskatheter is al eerder ingebracht. De moeder kan nu gaan liggen. Ter hoogte van haar borst wordt een dicht blauw doek gespannen. Daarin zit ook een kijkvenster die nu nog bedekt is met een flap. Vader zit nu naast moeder. Even een check hoe het met hem gaat: goed. Ondertussen stroomt de OK vol met allerlei zorgverleners.
Van een krukje donder je zo af
De OK assistent praat me zachtjes bij over wat er gebeurt en gaat gebeuren. Ook tipt hij om, als ik me niet lekker voel, niet op een krukje te gaan zitten want daar donder je dan ook zo vanaf. Gewoon op de vloer gaan zitten dan. Superhandig die praktische nuchterheid.
Ik voel me goed, sta stevig en observeer. Karretjes met gesteriliseerde instrumenten worden binnen gerold. Op een white board schrijft een assistent welke instrumenten en hoeveel bloedstelpende doeken worden gebruikt. En dan maakt de gynaecoloog de eerste incisie door de huidlaag. Een horizontale lijn van 15 centimeter verschijnt. Voorzichtig en uiterst nauwkeurig, snijdt ze met haar kundige steady vingers verder, door de vetlaag en bindweefsel lagen. Spieren worden opzij geschoven richting baarmoeder. Hoe vaak hebben deze handen dit al gedaan denk ik?
Als een vlieg op de muur
stel ik mij op. Want de OK staat nu vol met apparatuur, mama, papa, de kraamverpleegkundige/zus, gynaecoloog, anesthesie medewerker, obstetrie & gynaecologie verpleegkundige, OK assistenten, en de kinderarts op stand-by. Ik sta zó dicht tegen de muur aan, dat de gynaecoloog vraagt of ik het wel goed kan zien? Kom maar dichterbij, ze. Dat laat ik me geen tweede keer zeggen. Het medisch team werkt ondertussen samen gefocust door. Ze stemmen af en spelen naadloos op elkaar in.
Liggend overgeven
Zachtjes vraag ik de OK assistent hoeveel keizersnedes hij heeft geassisteerd. Hij kan de tel niet meer bij houden. Bij de routine waarbij zijn aandacht niet verslapt, zie ik hoe hij deze papa en mama in de gaten houdt. Deze mama heeft zich overgegeven aan een keizersnede en nu moet zij ook nog overgeven van misselijkheid. Dat komt vaak voor tijdens een keizersnede door de bloeddrukdaling als gevolg van de ruggenprik. Hij ziet hoe naar de mama zich daardoor voelt. Ze kan niet overeind komen door de ruggenprik maar hoe geef je dan over. Naar hè, zegt hij zachtjes, houdt haar een bakje voor en ondersteunt haar hoofd.
Het gaat zo over, echt
vervolgt hij. En zo gaat het ook. Af en toe maakt hij een grapje en geeft zo wat lucht in de volle OK waar de spanning voelbaar is en opbouwt. De gynaecoloog is nog aan het snijden met de lagen (wat zijn het er veel en wat heeft het lichaam de tijd nodig om dit laag voor laag te herstellen!) Ze wordt volop geassisteerd door kundige assistenten. De buikwand wordt dan voorzichtig opengescheurd. Dit is het beste omdat het lichaam een scheur, beter dan een snee, in elkaar laat groeien en scheuren het risico op bloedingen vermindert.
Na 5 minuten, waarin heel veel gebeurt, is de baarmoeder bereikt en maakt de gynaecoloog met alle voorzichtigheid van de wereld, een opening in de baarmoeder.
Dit is altijd een spannend moment fluistert de OK assistent
Zodra de baby eruit is en gezond blijkt, gaat er altijd een onhoorbare voelbare zucht door de OK, zegt hij. De opening is gemaakt. Het kleine kindje kan nu geboren worden. Dit is HET moment. Adem houd ik in.
Kijken.
Daar is het 'koppie' van de baby. De gynaecoloog haalt haar er verder uit.
De flap is voor het kijkvenster van het blauwe doek weggehaald.
Mama en papa zien voor het eerst hun meisje door het kijkvenster van het blauwe doek.
Wonderlijk
Hallo lief mooi babymeisje
De tijd staat stil.
Er is iets wezenlijks veranderd. De wereld is veranderd. Ik voel een verschuiving in mij. In de ruimte om mij heen. Door dit kleine babymeisje.
En daarop volgt het doorknippen van de navelstreng door de gynaecoloog en zij haalt ook de placenta eruit. Met het babymeisje, mama en papa gaat het goed. En als dit besef doordringt is daar inderdaad de onhoorbare, voelbare zucht door de hele OK waar de OK assistent het al eerder over had. De kraamverpleegkundige, én kersverse tante, ontvangt uit handen van de gynaecoloog, haar nichtje voorzichtig in haar armen.
Zij en papa wikkelen een doek om het kleine meisje heen, zetten haar een mutsje op en dan komt ze even bij mama liggen. Na een korte check komt het kleine meisje huid op huid bij mama liggen.
Papa en mama bewonderen hun meisje en raken haar voor het eerst aan.
Sterilisatie tijdens keizersnede
Deze moeder wil gesteriliseerd worden bij de keizersnede en heeft dit van te voren overlegd met de gynaecoloog. Nog even een extra check of de moeder dit echt wil. Ja. Bijzonder om dit ook nog te mogen zien.
Waar is de keizersnee
Daarna hecht de gynaecoloog, secuur de opengemaakte lagen. De grote wond wordt steeds kleiner. Op het laatst zoek ik met toegeknepen ogen de wond, waar is die? Zo mooi wordt deze gehecht. Er lijkt van buiten haast niets gebeurd te zijn, terwijl de binnenkant van mama's buik en baarmoeder stille getuigen zijn van een grote operatie.
De operatie loopt ten einde. Alle gebruikte instrumenten en doeken worden dubbel nageteld. De keizersnede is geslaagd en klaar. Het lichaam van moeder zal geruime tijd nodig hebben om te herstellen. Over een keizersnede wordt soms licht gedacht, Moeder, baby en papa maken het goed en worden naar de uitslaapkamer gereden. Ik loop mee en blijf aan het voeteneind van het bed van moeder staan.
Mama vraagt of ik bij haar blijf
zodat ze niet alleen is en haar man zich kan omkleden in de kleedkamer. Natuurlijk doe ik dat. Haar kleine meisje ligt bij haar. Papa komt weer terug en dan verschijnt ook de gynaecoloog. Ze vraagt me of ik mee ga een kopje koffie drinken en ik neem afscheid van de kersverse blije ouders. We komen aan in een kantine die vol zit met artsen en assistenten in blauwe OK kleding.
Dit zijn de mensen achter de blauwe operatiekleding
waar ik een glimp van mag opvangen. Die dag in dag uit hun werk doen, die net als ieder ander koffie en pauze nodig hebben en hun best doen. Hallo mens achter de blauwe operatiekleding schiet er door me heen, wat fijn om jullie zo te zien.
De gynaecoloog drinkt snel haar hete koffie wetend dat ze zo weer weggeroepen kan worden voor een zwangere vrouw die haar nodig heeft. En ja hoor, haar telefoon gaat, ze wordt opgeroepen. We nemen afscheid en gaan elkaar weer zien. Samen praten over de zwangerenzorg, hoe we samen werken aan een zo goed mogelijke bevalervaring voor elke mama, papa en baby.
Hoe het nu gaat
Deze keizersnede vond plaats in het voorjaar van 2019. Met het kleine babymeisje en de ouders gaat het goed. De moeder is goed hersteld, heeft een goede kraamweek gehad en kijkt super prettig op de keizersnede terug. Dat ik hierover wil schrijven, vindt ze bijzonder en ze stelt zelfs voor om beeldmateriaal beschikbaar te stellen die je in dit blog terugziet. Ze had van tevoren niet had bedacht dat een geplande keizersnede ook kan uitlopen en dat wachten dan best lastig kan zijn, vooral vanwege de spanning. En.. ze had niet gedacht dat een doula een keizersnede zo kon omarmen.
En ik? Als doula stem ik af op wat de ouders willen of het nu een keizersnede of natuurlijke bevalling is, thuis of in het ziekenhuis. De enige voorwaarde die ik stel is dat er een verloskundige/gynaecoloog bij betrokken is die de medische verantwoordelijkheid draagt.
Sinds deze unieke ervaring, ben ik vaker te vinden in de OK. Naast de mama en papa. De ervaring die ik in het Röpcke Zweers ziekenhuis opdeed, komt daarbij goed van pas ook in voorbereidende gesprekken met ouders.
Mochten gynaecologen van andere ziekenhuizen het voorbeeld willen volgen van deze open Hardenbergse gynaecoloog en mij uitnodigen hoe het bij hen gaat in de OK, dan ben ik er daar zeker graag bij.
Babymeisje, papa, mama, gynaecoloog en alle collega zorgverleners en mensen van het Röpcke Zweers ziekenhuis:
dank jullie wel voor het delen van deze wondermooie ervaring en foto's en dat het gedeeld mag worden in dit blog.
Meer weten over de keizersnede (sectio)? Lees hier dan verder
Wat doet dit met jou?
Wil je net als deze ouders en zorgverleners iets delen over je ervaringen met een keizersnede? Of hoe je het zou willen? Wat zijn jouw tips hoe je voor te bereiden? Laat dan een reactie achter onderaan dit blog.
Wil je andere ouders helpen en laten weten hoe het bij een keizersnede kan gaan? Deel dan dit blog.
Liefs Sonja
Reactie plaatsen
Reacties